Liczby, które każdy biolog (nie tylko molekularny) powinien znać

Czy zdarzyło się Wam być na przyjęciu, na którym ktoś z łatwością szafuje liczbami dotyczącymi na przykład wielkości komórek, ilości genów w różnych organizmach, czasami cykli komórkowych i tym podobnymi, niemal bez wysiłku sięgając po coraz to nowe porównania? Nie?

Wyimek z pi/ za flickr.com; Koen Vereeken (CC by-nc-nd 2.0) ©2010

Mnie też nie. Na przyjęciach w końcu nie dyskutuje się o rozmiarach genomów, a co najwyżej o ostatnich plotkach ze świata mediów, showbiznesu lub polityki. W najlepszym razie, w bardziej intelektualnym towarzystwie znajdzie się ktoś, kto spróbuje typować kolejnego Nobla z tego czy tamtego.

Niemniej na spotkaniach bardziej merytorycznych już mi się zdarzało widywać takich cwaniaków…

Tak więc rozmiary genomów to dla E. coli 5 milionów par zasad (5 Mbp), dla drożdży – 12 Mbp, dla myszy – 2.5 mililarda par zasad (2,5 Gbp), dla ludzi – 2.9 Gbp, zaś dla pszenicy – 16 Gbp.

Genów kodujących białka ma E. coli 4000, drożdże – 6000, a ludzie około 20000.

Jądro komórkowe stanowi około 10% rozmiaru komórki. Grubość błon to około 4 do 10 nm. Średnia średnica białka (przy hojnym założeniu, że białka są globularne) to 3 do 6 nm. Dla porównania – średnica cząsteczki wody to 0.3 nm.

To takie podstawy. Chcielibyście jednak zaszpanować czymś bardziej detalicznym i niespotykanym?

Stosunek ilościowy RNA do DNA w drożdżach piekarskich? – 50.

Ilość proliny w białkach E. coli? – 4.1%.

Największe ludzkie białko? – Tytyna, mierząca 33 423 aminokwasy.

Stosunek liczby komórek bakteryjnych w ludzkim ciele, do komórek własnych? – 10.

Największy znany genom? – Amoeba dubia, o genomie długości blisko 700 milardów par zasad.

Średnia liczba komórek skóry? – 100 miliardów.

Średnia liczba wszystkich komórek ciała? – 10 bilionów.

I tak dalej, i tym podobne. Nieograniczoną niemal skarbnicą wiedzy wszelakiej dotyczącej ważnych liczb biologicznych jest strona założona i prowadzona przez Rona Milo z Instytutu Weizmanna w Izraelu, przy współpracy z kilkoma kolegami z Harvardu.

Ron Milo nie tylko gromadzi te wszystkie liczby w jednej bazie. Dokładnie jeszcze dokumentuje skąd się wzięły, pomagając w ten sposób rzeszom badaczy uniknąć żmudnego przeszukiwania literatury, żeby znaleźć tę jedną pracę, w której liczbę po raz pierwszy podano, i z której następnie pokolenia badaczy ją cytowały.

Chcecie więcej? Zajrzyjcie na www.bionumbers.org.