Podwójny epilog

To już było, tutaj i gdzie indziej, powtarzane do znudzenia i na okrągło: nie ma dowodów na to, że istnieje związek pomiędzy szczepionką MMR a autyzmem, nie ma dowodów na to, że istnieje związek pomiędzy tiomersalem a autyzmem. Nie ma też dowodów na związek autyzmu z rtęcią.

Ci, którzy mieli być przez badania przekonani, już są; ci, których nie przekonały wcześniejsze badania, teraz też pewnie zdania nie zmienią. Niemniej jednak pracę, która pojawiła się kilka dni temu w piśmie Vaccine, należy chyba uznać za epitafium dla pomysłu o związkach szczepień z autyzmem.

Publikacja ta opisuje meta-analizę (czyli analizę wielu różnych badań), która sumarycznie uwzględniła ponad milion małych pacjentów. Tytuł, mówiący sam za siebie, to „Nie ma związku pomiędzy szczepionkami i autyzmem” (ang. Vaccines are not associated with autism).

Autorzy piszą, że:

– nie ma związku pomiędzy szczepieniami i autyzmem;

– nie ma związku pomiędzy szczepieniami i innymi schorzeniami ze spektrum autyzmu;

– nie ma związku pomiędzy autyzmem a MMR;

– nie ma związku pomiędzy autyzmem a tiomersalem;

– nie ma związku pomiędzy autyzmem a rtęcią.

Praca zawiera jednak jeden bardzo ciekawy i niezwykły, jak na publikację naukową, aspekt, który podkreśla jeszcze wyraźniej to, jak wielka przepaść dzieli tych, którzy o szczepieniach mówią i piszą tylko w kontekście badań naukowych, od rodziców, którzy przecież nie zawsze muszą mieć wiedzę i doświadczenie pozwalające im ocenić fachową literaturę, a bardzo często ich największym grzechem jest to, że po prostu chcą jak najlepiej dla swojego dziecka.

Tym elementem jest umieszczona pod koniec pracy sekcja pt. Epilog, która napisana jest w pierwszej osobie, najprawdopodobniej przez autora korespondencyjnego pracy Guya Eslicka. W tymże epilogu pisze on tak:

Jako epidemiolog wierzę w dane przedstawione w tej meta-analizie. Jednak jako rodzic trójki dzieci mam pewne wyobrażenie o tym, jakie obawy wiążą się ze skutkami szczepień. Pierwsza dwójka moich dzieci cierpiała na drgawki gorączkowe po rutynowych szczepieniach; sytuacja była bardzo poważna w przypadku jednego z nich. Te wydarzenia nie powstrzymały mnie jednak przed zaszczepieniem mojego trzeciego dziecka, ale tym razem podjąłem środki zapobiegawcze, aby zmniejszyć ryzyko podobnych efektów ubocznych. Zaszczepiłem je rano, tak żebyśmy mogli monitorować w ciągu dnia, czy pojawiają się jakieś wczesne efekty uboczne; podałem też mojemu dziecku dawkę paracetamolu pół godziny przed szczepieniem, aby zmniejszyć gorączkę, która może się pojawić po szczepieniu. Jako rodzic znam moje dzieci lepiej niż ktokolwiek inny i uważam, że ich drgawki były skutkiem szczepionki poprzez podniesienie temperatury ich ciał. Rodzicom, którzy dostrzegą wyraźne zmiany w funkcjach poznawczych dziecka lub jego zachowaniu po szczepieniu, zalecam, aby zgłaszać te wypadki natychmiast do lekarza rodzinnego, a także do VAERS.

Jakie wnioski możemy stąd wynieść? Takie, że efekty uboczne się zdarzają; takie, że można próbować im zapobiegać (nie będąc lekarzem niczego nie zalecam, ale warto po prostu zapytać lekarza rodzinnego przed szczepieniem, czy właśnie podanie lekkiego leku przeciwgorączkowego może pomóc uniknać komplikacji); takie, że reakcja na szczepienie u jednego dziecka wcale nie musi oznaczać tego samego dla kolejnego. I takie, że jeśli efekty uboczne wystąpią, to owszem, należy to zgłaszać do odpowiednich organów i konsultować z lekarzem.

Jakich wniosków wyciągać nie powinniśmy? Ano takich, że każdy rodzic może sprawy brać dowolnie w swoje ręce. Nie może, i nie powinien próbować: taka jest okrutna rzeczywistość, z którą wielu rodziców będzie się emocjonalnie nie zgadzać, ale z którą powinni się jednak pogodzić.